Brian: Ang Kinatatakutan ng Paaralan

 “Brian, Ang Naghahari-harian.”

Sa isang malabundok na baryo sa lalawigan ng Pangasinan, naninirahan si Brian, isang senior high school student na tila ba nilamon ng pait ng buhay at kahirapan. Sa araw-araw, kasamang bumabangon ni Brian ang kanyang mga magulang upang makipagtanim ng palay sa mga bukirin ng iba at makikibilad ng mga aning butil para may kaunting kita. Hindi sapat ang kanilang kinikita para makakain ng tatlong beses sa isang araw, at madalas ay asin at kanin lang ang laman ng kanilang hapag. Wala silang sariling lupa, ni isang kapirasong palayan, at ang tanging pag-asa ng pamilya ay ang kinabukasan ni Brian sa edukasyon. Ngunit tila malayo iyon sa kasalukuyang asal ni Brian na taliwas sa kanyang mga pangarap at sa dasal ng kanyang mga magulang. Sa halip na magsikap sa pag-aaral, naging mayabang siya at pasimuno ng kaguluhan sa kanilang paaralan. Bully siya sa kanyang mga kaklase, laging nananakot, at walang pakialam sa damdamin ng iba. Napabilang pa siya sa isang gang sa kanilang lugar, kung saan natutunan niyang manigarilyo, mag-inom, at makipagbasag-ulo. Minsan pa nga ay nasangkot siya sa kaso ng pagnanakaw ng kambing, na muntik nang ikabilanggo ng kanyang pamilya.

Sa eskwelahan, hindi na bago ang pangalan ni Brian sa guidance office at sa talaan ng mga pinapatawag ng principal. Paulit-ulit siyang dinadalhan ng sulat na nagpapapirma sa kanyang mga magulang dahil sa mga reklamo mula sa mga guro at estudyante. Minsan ay binato raw niya ng ballpen ang kaklaseng tahimik lang na sumagot sa recitation; minsan nama’y sinadyang itulak ang isang estudyanteng may kapansanan sa paningin. Para kay Brian, ang pagiging siga ay sandata laban sa mundo, isang kalasag para hindi makita ng iba ang kanyang kahinaan at pagkagutom sa pagmamahal. Tuwing gabi, habang abala ang kanyang mga magulang sa pagbibilad ng palay kahit sa dilim, si Brian ay napapaaway sa kanto kasama ang kanyang grupo. Tila wala na siyang pakialam sa kinabukasan, basta’t nararamdaman niya ang lakas at respeto mula sa kanyang barkada. Paulit-ulit man siyang pinagsasabihan ng kanyang ina, lagi lang siyang pasigaw na sumasagot at nagsasara ng pinto habang isinasara rin ang kanyang puso sa katotohanan.

Isang araw, pumasok sa eksena si G. Felics, ang bagong adviser ng Grade 12 section ni Brian—isang lalaking tahimik ngunit may matalim na paningin na tila nakakabasa ng kaluluwa. Hindi sanay si Brian sa mga guro na hindi agad sumusuko sa kanya, kaya’t noong unang araw pa lang ay sinubukan na niyang takutin at hamunin si G. Felics sa loob ng silid-aralan. Ngunit sa halip na matakot, tiningnan lang siya ng guro nang diretso sa mata at sinabing, "Hindi ako natatakot sa galit mo, Brian. Mas natatakot ako sa kung anong mangyayari sa’yo kung patuloy kang magiging ganito." Doon nagsimulang magbago ang ihip ng hangin sa mundo ni Brian. Sa bawat araw na lumilipas, hindi siya tinitigilan ni G. Felics sa pag-aabot ng mensahe ng pag-asa, kahit na binabato siya ng masasakit na salita. Imbis na isumbong siya, kinakausap siya. Imbis na pandirihan, inuunawa siya.

Hindi maintindihan ni Brian kung bakit may isang taong kayang tiisin ang kanyang kabastusan, gayong wala namang dahilan para mahalin siya. Dumating ang isang hapon kung saan bigla siyang iniwan ng kanyang grupo matapos siyang gulpihin ng mga kalaban nilang gang mula sa kabilang barangay. Habang duguan siyang umuuwi, saksi ang buwan sa kanyang pag-iyak—ang unang pag-iyak niya matapos ang ilang taon. Sa di inaasahang pagkakataon, nadaanan siya ni G. Felics habang pauwi rin, at walang pag-aalinlangang dinala siya sa ospital, pinahiram ng pera, at tinawag pa ang kanyang nanay. Sa silid ng ospital, habang may benda sa noo at pasa sa katawan, nakita ni Brian ang kanyang ina na walang tigil sa pagluha, hawak ang kanyang kamay at paulit-ulit na humihingi ng tawad dahil sa hindi niya maibigay ang magandang buhay. Sa unang pagkakataon, naramdaman ni Brian ang isang kakaibang sakit sa puso, hindi dahil sa bugbog, kundi dahil sa guilt at hiya sa kanyang mga magulang.

Pagkatapos ng insidenteng iyon, hindi na muling pumasok si Brian sa eskwelahan nang may yabang sa katawan. Tahimik siyang nakaupo sa kanyang upuan, pinakikinggan si G. Felics, at sa wakas ay unti-unting binubuksan ang kanyang damdamin sa pamamagitan ng pagsusulat sa isang maliit na notebook na bigay ng kanyang guro. Doon niya inilalabas ang kanyang mga kwento ng gutom, pangarap, at galit sa mundo—at iyon ay araw-araw binabasa ni G. Felics at sinasagutan ng maikling liham na puno ng pag-unawa. Sa bawat sagot ni G. Felics ay tila unti-unting gumagaling ang sugat sa puso ni Brian. Nagsimula siyang tumulong sa silid-aralan, humihingi ng tawad sa mga kaklaseng nasaktan niya noon, at unti-unting lumalapit sa tunay na pagkakaibigan. Nalaman niyang hindi siya tunay na masama—ginawa lang siyang mapang-api ng mundong tila ayaw sa kanya.

Dahil sa patuloy na pangungulit ni G. Felics, napilitang pumasok si Brian sa isang outreach activity ng kanilang klase sa isang liblib na barangay. Doon niya unang naranasan ang tumulong sa kapwa nang walang kapalit. Nakita niya ang mga batang mas masahol pa ang kalagayan sa kanya—may mga walang tsinelas, may gutom at may karamdaman. Habang binibigyan nila ng pagkain ang mga bata, tahimik lang si Brian sa sulok. Hindi niya maipaliwanag ang bigat sa dibdib habang pinagmamasdan ang pasasalamat sa mga mata ng mga bata. Sa unang pagkakataon, hindi yabang o lakas ang naramdaman niya—kundi hiya sa sarili. Naisip niyang, paano kung siya rin pala ay pinanganak sa mas masahol pang kalagayan? Sa gabing iyon, hindi siya nakatulog sa dami ng tanong sa kanyang isipan.

Hindi na nawala sa isip niya ang mga ngiting nakita niya noong araw ng outreach. Araw-araw na siyang tahimik sa klase, at kahit paminsan-minsan ay nauupo siya sa harapan para marinig nang maayos ang turo ni G. Felics. Nagtaka ang buong klase sa biglaang pagbabago niya. Si Brian na dating siga at bastos, ngayo’y tahimik at tila laging nag-iisip. Isang araw, kinausap siya ni G. Felics at sinabing, “Brian, hindi pa huli ang lahat. Pwede kang maging mabuting tao. Hindi ka kung ano ang nakaraan mo, kundi kung anong pipiliin mong gawin ngayon.” Sa pagkakataong iyon, napaluha si Brian. Ngayon lang may nagsabi sa kanya ng ganoon—may taong naniniwala sa kanya, kahit ang buong mundo ay suko na.

Isang linggo makalipas, bigla siyang nagprisinta bilang lider ng isang group project. Hindi makapaniwala ang buong klase. Hindi na siya nananakot, kundi nakikiusap. Siya mismo ang gumawa ng mga bahagi sa project na dati ay tinatakbuhan niya. At noong araw ng presentasyon, tumayo siya sa harap ng klase at nagsalita nang maayos. Pagkatapos ng lahat, palakpakan ang mga kaklase niya. Hindi dahil magaling siya, kundi dahil alam nilang iyon ay bunga ng pagsusumikap. Sa likod ng classroom, nakatayo si G. Felics—nakangiti, at may bahagyang luha sa mata. Unti-unting nabubuo ang batang minsang winasak ng hirap, at ngayo’y unti-unti ring niyayakap ng pag-asa.

Dumaan ang buwan at dumating ang araw ng recognition. Laking gulat ng lahat nang banggitin ng punong-guro ang pangalan ni Brian bilang tumanggap ng special award: Pagbabago at Pag-asa Award. Sa entablado, habang kinikilala siya, hindi niya mapigilan ang pagluha habang nakatingin kay G. Felics at sa kanyang mga magulang na nakasuot pa rin ng damit na may amoy palay. Sa gitna ng palakpakan, nakita ng buong paaralan ang pagbagsak ng pader ng kayabangan sa puso ni Brian. Yumakap siya sa kanyang guro at humagulgol, sinabing, “Salamat po, Sir… kung hindi dahil sa inyo, baka wala na ako ngayon.” Iyon ang kauna-unahang beses na nakita si Brian sa harapan—hindi bilang siga, kundi bilang isang batang uhaw sa gabay at pagmamahal.

Ngayon, si Brian ay patuloy pa ring humaharap sa mga pagsubok ng buhay, ngunit hindi na siya nag-iisa. Nagpapatuloy siya sa pag-aaral, nagsisikap makapasa sa lahat ng asignatura, at tumutulong sa kanyang pamilya tuwing wala siyang klase. Hindi pa man siya ganap na perpekto, pero ang kanyang puso ay muling nabuhay sa liwanag ng pag-asa. Nagboluntaryo pa siya bilang peer mentor sa kanilang eskwelahan, upang tulungan ang ibang kabataang katulad niyang naliligaw ng landas. Malayo man ang nilakad ng kanyang pagbabago, araw-araw ay pinipili niyang huwag nang bumalik sa dilim. Tuwing tinitingnan niya ang kanyang dating sarili, naluluha siya sa pag-alala sa batang Brian—pero ngayo’y masaya siya na pinili niyang bumangon at magbago.

Ang istorya ni Brian ay hindi kathang-isip kundi representasyon ng daan-daang kabataang Pilipino na ang pagkakasala ay hiyaw lamang ng pusong sugatan. Sa mga magulang, guro, at tagapayo, nawa'y makita natin sa bawat mapang-asar na ngiti o mapanghamong titig ng bata, ang hinaing ng kaluluwa nilang naghahanap ng pag-unawa. Kay G. Felics, maraming salamat sa pagpili ng pagmamahal kaysa galit, ng pag-unawa kaysa parusa, at ng pag-asa kaysa pagkakait. Dahil sa mga guro na tulad mo, maraming buhay ang muling nabubuo. At sa huli, si Brian ay hindi lang isang estudyante—siya ay naging simbolo ng muling pagbangon, ng pagbabagong nag-ugat sa isang simpleng paniniwala.

~Sir Alos TV